Դաս 7
Ականջը կարելի է բաժանել 3 մասի` արտաքին ականջ, միջին ականջ, որտեղ բորբոքումը տեղի է ունենում, և ներքին ականջ, որտեղ գտնվում են նյարդերը և բալանս կենտրոնը: Բարակ թմբկաթաղանթը բաժանում է արտաքին ականջը ներքին ականջից: Միջին ականջը կապվում է քթի հետին մասի հետ Եվստախյան խողովակով:
Ականջի բորբոքումը լինում է տարբեր տեսակի: Այն կարող է լինել աննկատ և չանհանգստացնել: Սակայն ամենահաճախ հանդիպող բորբոքումը առաջանում է վերին շնչառական ուղղիների բորբոքումից հետո: Այն ցավ է պատճառում և կարող է ջերմություն առաջացնել:
ԱՐՏԱՔԻՆ ԱԿԱՆՋԱԲՈՐԲ
Արտաքին ականջաբորբ առաջանում է միկրոօրգանիզմներն արտաքին լսողական անցուղու վնասված մաշկի վրա ընկնելուց։ Դրան նպաստում են սանրվելուց, միջատների խայթոցից առաջացած վնասվածքները, այրվածքները, ցրտահարությունը մատներով, ծամկալով և այլ առարկաներով ականջը քչփորելը։ Արտաքին ականջաբորբի հիմնական ախտանշանը քորն է։ Ականջն ուժեղ ցավում է միայն սեղմելիս, լսողությունը քիչ է տուժում։ Բուժումը նշանակում է բժիշկը, բայց որոշ բուժարարողություններ կարող է կատարել ինքը՝ հիվանդը։ Անհրաժեշտ է լավ հիգիենային խնամք՝ ականջից հեռացնել թարախը, լվանալ վարակազերծող հեղուկներով, արտաքին լսող, անցուղու մաշկին հականեխիչ խառնուրդով յուղ կամ վազելին քսել։ Արտաքին ականջաբորբ կարող է կրկնվել, հատկապես, երբ հիվանդը քորելիս քերծում է մաշկը։
ՄԻՋԻՆ ԱԿԱՆՋԱԲՈՐԲ
Միջին ականջաբորբ լինում է սուր և քրոնիկական։ Միջին ականջի սուր բորբոքումը ավելի հաճախ է հանդիպում հատկապես մանկական տարիքում։ Հիվանդության ընթացքը ծանր է, ուղեկցվում է ականջի ուժեղ ցավով, բարձր ջերմությամբ, լսողության զգալի թուլացմամբ, հնարավոր են ուղեղապատյանների և գլխուղեղի բարդություններ։ Միջին ականջաբորբի սուր ձևն առաջացնում են վարակիչ հիվանդությունների հարուցիչները՝ ախտահարելով վերին շնչուղիները (գրիպ, սուր շնչառական հիվանդություններ, կարմրուկ, քութեշ և այլն)։ Բորբոքային գործընթացը քթաըմպանից եվստախյան խողովակով անցնում է թմբկախոռոչ։ Երբեմն թարախը, ճեղքելով թմբկաթաղանթը, դուրս է գալիս արտաքին լսողական անցուղով։ Միջին ականջի սուր բորբոքման առաջացմանը (հատկապես՝ երեխաների) նպաստում են գեղձանմանները, պոլիպները, քթի միջնապատի ծռումները։
ԲՈՒԺՈՒՄ
Բուժումը նշանակում է բժիշկը։ Շատ կարևոր է հիվանդ ականջի ճիշտ խնամքը։ Միջին ականջի սուր բորբոքման ժամանակ բժիշկը կարող է նշանակել կոմպրեսներ, որոնք մեղմացնում են ցավը և նպաստում թմբկախոռոչի բորբոքային օջախի ներծծմանը։
ՀԵՏԵՒԱՆՔՆԵ
Միջին ականջի քրոնիկական բորբոքման ժամանակ թմբկաթաղանթում մշտական ճեղք է մնում, քայքայվում են լսողական ոսկրիկները, լսողությունը թուլանում է, հատկապես վտանգավոր է, երբ ականջում առաջանում է, այսպես կոչված, ոսկրափուտ (խոլեստեատոմա), ոսկրն աստիճանաբար քայքայվում է, և թարախային գործընթացն անցնում ներքին ականջ՝ առաջացնելով ներքին ականջաբորբ՝ լաբիրինթաբորբ։ Հիվանդի մոտ առաջանում են գլխապտույտ, սրտխառնոց կամ նույնիսկ փսխում, հավասարակշռության խախտում, անվստահ քայլվածք և այլն։ Եթե ժամանակին չի բուժվում, ապա կարող են առաջանալ ավելի վտանգավոր ներգանգային բարդություններ՝ ուղեղապատյանաբորբ, արյան վարակումն նույնիսկ գլխուղեղի հյուսվածքների թարախակույտ։
Անահիտ Տիգրանյան 