Ճապոնիա






Դասի հղումը





Ճապոնիայի բնակչությունը





Քարտեզի վրա նշել Ճապոնիայի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:


Ճապոնիայի հարևան պետոություններն են՝ Չինաստանը, Հարավային Կորեան և Ռուսաստանը։

Ափերը ողողող ջրային ավազններն են ՝Ճապոնական ծովը և Խաղաղ օվկիանոսը:








Բնութագրեք Ճապոնիայի աշխարհագրական դիրքը:


Ճապոնիան ունի լավ աշխարհագրական դիրք։Ողողող ջրերն են Ճապոնական ծովը և Խաղաղ օվկիանոսը։Ճապոնական կղզիներ կղզեխումբ Խաղաղ օվկիանոսի արևմտյան մասում, Ճապոնիայի հիմնական մասը։ Տարածությունը շուրջ 370․000 կմ2 է։ Կղզեխումբը բաղկացած է 6 852 կղզիներից, որոնցից միայն 430-ն են բնակեցված (որն էլ տալիս է բնական ռեսուրսների առատություն)։Ճապոնիա՝․խոնավ կլիմա․լեռնային երկիրԸստ այս տվյալների այնտեղ գետերը արագ են հոսում, ինչպես և Հայաստանում։Ճապոնիայում շատ են լինում ՝ երկրաշարժեր, ցնցումներ և հրաբուխային ժայթքումներ։





Ի՞նչ դեր ունի Ճապոնիան հվ-արմ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։


Ճապոնիան մեծ դեր է խաղում հվ-արմ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում։ Ճապոնիան էլեկտրոնիկայի , ավտոմեքենաներիև բարձր տեխնոլոգիական այլ ապրանքների առաջատար արտադրողն է։ Ճապոնիան աշխարհի խոշորագույն տնտեսություն ունեցողներից է։ Նաև Ճապոնիան մեծ դեր է խաղում Հարավարևելյան Ասիայի տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության պահպանման գործում։ Ճապոնիան նաև մասնկացում է ՄԱԿ-ի և Առևտրի համաշխարհային միջազգային կազմակերպություններին և նպաստում է գլոբալ խդնիրների լուծմանը։





Որո՞նք են Ճապոնիայի զարգացման նախադրյալները:


Ճապոնիան ունի լավ կրթություն և որի շնորհիվ էլ ունի մի շարք զարգացած տեխնոլոգիաններ։Ճապոնիան ներդրումներ է կատարում հետազոտությունների և զարգացման մեջ, նաև աջակցում է ձեռներեցությանը և նորարարական նորաստեղծ ընկերություններին: Ճապոնիայի զարգացման նախադրյալներից է նաև իր կղզու բնությունը աշխարհագրական դիրքը և կլիմայական պայմանները։ Կղզու բնությունը տալիս է հնարավորությոն ունենալ՝ ձկնաբուծական հարուստ ռեսուրսներ, հեշտացնում և զարգացնում է ծովային առևտուրը: Գյուղատնտեսության և ջրային ռեսուրսների վրա ազդում են կլիմայական պայմանները։ Ճապոնիան ողողող ջրերից է Խաղաղ օվկիանոսը, որը նրան տալիս է հնարավորություն զարգացնել առևտուրը, այսինքն լինել առևտրի կենտրոնում այն նաև ունի մուտ դեպի միջազգային շուկա։Ահա թե ինչն է կարևոր դեր խաղացել Ճապոնիայի զարգացման գործում։



Որո՞նք են Ճապոնիայի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:


Ճապոնիայի տնտեսություն, աշխարհի ամենազարգացած տնտեսություններից մեկը։ ՀՆԱ-ի ցուցանիշով այն աշխարհում երրորդ տեղում է ԱՄՆ-ից ու Չինաստանից հետո և չորրորդը՝ գնողունակության համարժեքությամՃապոնիան նաև աշխարհի չորրորդ խոշոր սպառողական շուկան էՃապոնիան աշխարհում երկրորդ խոշորագույն ավտոարտադրող երկիրն է։ Այն հաճախ դասվում է աշխարհի ամենանորարար երկրների շարքում՝ գլխավորելով գլոբալ արտոնագրերի ներկայացման մի քանի չափումներ։ Հանդիպելով Չինաստանի և Հարավային Կորեայի աճող մրցակցությանը՝ Ճապոնիայում արտադրությունը ներկայումս կենտրոնանում է հիմնականում բարձր տեխնոլոգիաների և ճշգրիտ ապրանքների վրա, ինչպիսիք են ինտեգրալ սխեմաները, հիբրիդային մեքենաները և ռոբոտաշինությունը։



Այսպիսով տնտեսության առաջատար ճյուղերն են ՝գյուղատնտեսությունը, ավտոմոբիլների արտադրությունը, էլեկտրոնիկա, պողպատի արտադրությունը և նավաշինությունը։





*

Դասի հղումը

Արևելյան Ասիայի երկների բնակչության ցուցանիշները

Ասիայի ինտերակտիվ քարտեզ
Ինտերակտիվ խաղեր

Ի՞նչ առանձնահատկություններ ունի Արևելյան Ասիա տարածաշրջանը:

Պատմականորեն, Ասիան և Եվրոպան բաժանված են սակայն երկուսն էլ նույն մայրցամաքում են գտնվում։
Արևելյան Ասիան Ասիա աշխարհամասի ընդարձակ տարածաշրջան է, որը տարածված է հյուսիսում ՝ Ռուսաստանի, Կենտրոնական,Հարավային և Հարավարևելյան Ասիայի միջև։Տարածքը մոտ 12մլն կմ 2 է, որը կազմում է Ասիայի ամբողջ տարածքի ավելի քան 1/4 ը։Այսպիսի մեծ տարածքն առանձանանում է բնական պայմանների մեծ բազմազանությամբ։
 Արևելյան Ասիայի տարածքում ըստ մակերևույթի բնույթի առանձնանում է ֆիզիկաաշխարհագրական երկու ենթատարածաշրջան ։Արևմտյան մասում հիմնական լեռներ են և սարահարթեր ՝ Հիմալայների արևելյան լանջերը, Կունլուն, Մոնղոլական Ալթայ և այլ լեռնաշղթաները, ինչպես նաև Տիբեթի, Գոբի, Տակլամական և այլ սարահարթերը։Լեռներում և սարահարթերում մարդու կյանքի համար վտանգավոր են սառցադածտը, ցուրստ, կլիմայի չորությունը, ինչպես նաև երկրաշարժերը։Տարածաշրջանի արևելքում խաղաղ օվկիանոսյան երկրաշարժավտանգավոր գոտու մի հատվածն է , իսկ արևմուտքում ՝ միջերկրածովյան-ասիական (Ալպ-Հիմալայան) գոտու մի հատվածը։Արևելյան Ասիայում են տեղի ունեցել աշխարհի ամենակործանարար երկրաշարժերը։
Տարածրջանի արևելյան մասում մակերևույթը գլխավորապես հարթավայրային է։Այստեղ առավել խոշորը Մեծ Չինական դաշտավայրն է ՝ գյուղատնտեսական մթերքի արտադրության խոշորագույն տարածքներից մեկը։Թեպետ բնական պայմաններն այստեղ բարենպաստ են տնտեսական գործունեության համար, սակայն երբեմն լինում են ջրհեղեղներ,, ավերիչ թայֆուններ և ցունամիներ։

Հանքային հանածոների հետախուզված պաշարներով Արևելյան Ասիան աշխարհի առավել հարուստ տարածաշրջաններից է։Առանձնապես մեծ են քարածքի, նավթի, երկաթի, մանգանի, անագի, ալյումին, կապարի, ցինկի,ուրանի պաշարները։ Դրանց մեծ մասը Չինաստանում է։


Ի՞նչ դեր ունի Արևելյան Ասիան համաշխարհային տնտեսությունում:

Արևելյան Ասիայի բնական պայմաններն ու ռեսուրսներ բարենպաստ նախադրյալներ են ստեղծել և արդյունաբերության, և գյուղատնտեսության զարգացման համար։Սակայն այս տարածաշրջանի երկրները երկար ժամանակ տնտեսական ու սոցիալական զարգացման գործընթացից գրեթե դուրս են մնացել։Օտարերկրյա կապիտալի ներդրման շնորհիվ զարգացման գործընթացից գրեթե դուրս են մնացել։Օտարերկրյա կապիտալի ներդրման ծնորհիվ զարգացման <<անշարջ կետից>> առաջինը դուրս եկան Ճապոնիան և Հոնկոնգը (Սյանգանը), որոնց հետևեցին Կորեայի Հանրապետությունը, Չինաստանից փաստորեն անջատված Թայվան պետությունը, իսկ վերջին տարիներին ՝ նաև հզոր Չինաստանը։Կորեայի Հանրապետությունը, Թայվանը, մինչև Չինաստանի հետ վերամիավորվելը ՝ նաև Հոնկոնգը (Սյանգանը) ինչպես նաև Հարավարևելյան Ասիայում գտնվող Սիգնապուրը, զարգացլ են ավելի արագ, քան զարգացող երկրներն ընդհանուր առմամաբ։
 Դրանք հասել են արդյունաբերական զարգացման բարձր մակարդակի, ուստի գրականության մեջ անվանում են նոր արդյունաբերկական երկները;
 Տնտեսական ներուժով ներկայումս այս տարածաշրջանն աշխարհի առաջատարներից է, իսկ զարգացման տեմբերով ՝ ամենարագ զարգացողը։Անճանաչելիորեն փոփոշվել է Արևելյան Ասիայի ավանդական բնապատկերը։
  Ժամանակակից երկնաքերները ստվեր են գցում արևելասիական ավանդական տների վրա։Բազմաթիվ հսկա կառույցներ հիացնում են մարդկանց։ Գրեթե ամբողջ ծովափնյա գոտին դարձել է պատմության մեջ երբևէ առավել մեծ փոփոխություններ կրած տարածաշրջան։


Որո՞նք են Արևելյան Ասիայի երկրների տնտեսության մասնագիտացված ճյուղերը:

Հիմնական մասնագիտացված ճյուղերը արդյունաբերությունը և գյուղատնտեսությունն է։

Քարտեզի վրա նշել Արևելյան Ասիայի երկրները և այդ երկրների ափերը ողողող ջրային ավազանները:

Ռուսաստանի տնեսություն



Դասի հղումը

  1. Որոնք են Ռուսատանի տնտեսական զարգացման նախադրյալները։

Ռուսաստանի Դաշնությունն աշխարհի հզոր տնտեսություն ունեցող խոշորագույն պետություններից է։
Ռուսաստանի տնտեսությունը պայմականորեն զարգացել է նրա պետական սահմանների ընդարձակմանը, նոր նվաճված տարածքների և դրանցում առկա բնական, առաջին հերթին հողային ռեսուրսների յուրացմանը զուգընթաց։Սկզբնական շրջանում գերակշռում էր գյուղատնտեսությունը։Դա նշանակում է, որ այս ժամանակ տնտեսական զարգացման գործոններից վճռական նշանակություն ունեցել են բնական պայմանները, աշխատանքային և բնական ռեսուրսների առկայությունը։
20-րդ դարի վերջին ԽՍՀՄ միասնական ժողովրդատնտեսական համալիրի կազլալուծումից հետո, երբ նրա կազմում գտնվող հանրապետությունները հատնվեցին տնտեսական մեկուսացման վիճակում, լիովին բացահայտվեցին դրանցից յուրաքանչյուրի տնտեսության թույլ և ուժեղ կողմերը։
Ռուսաստանի տնեսության արդի վիճակը բնութագրող ուժեղ կեղմ է տնտեսության բազմաճյուղայնությունը և արտադրության մեծ ծավալները։
Չկա ժամանակակից տնեսության որևէ բնագավառ, որ Ռուսաստանում լիովին բացակայի։Դրա հետ մեկտեղ, մեծ են տնտեսության հիմնական բնագավառների արտադրանքի ծավալները, որոնք պայմնավորված են մի շարք գործեններով, որոնցից գլխավորներն են՝

․ Բազմապիսի ու հարուստ բնական ռեսուրսների առակյությունը

․համեմտաբար որակյալ աշխատանքային ռեսուրսների առկայությունը ՝ հաշվի առնելով, որ վերջին տարիններին ազատ աշատատեղերի1/5-ը զբաղեցրել են ԱՊՀ-ց և հիմանականում Չինաստանից ներգաղթածները։

․մեծածավալ կապիտալ շինարարությունն ու արդյունաբերության նոր ճյուղերի զարգացումը, որոնք ստեղծում են մեծ պահանջարկ, այսինքն ներքին տարողունակ շուկա։

  1. Որոնք են Ռուսաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը



Ռուսաստանի Դաշնությունն աշխարհի հզոր տնտեսություն ունեցող խոշորագույն պետություններից է։
Ռուսաստանի տնտեսությունը պայմականորեն զարգացել է նրա պետական սահմանների ընդարձակմանը, նոր նվաճված տարածքների և դրանցում առկա բնական, առաջին հերթին հողային ռեսուրսների յուրացմանը զուգընթաց։Սկզբնական շրջանում գերակշռում էր գյուղատնտեսությունը։Դա նշանակում է, որ այս ժամանակ տնտեսական զարգացման գործոններից վճռական նշանակություն ունեցել են բնական պայմանները, աշխատանքային և բնական ռեսուրսների առկայությունը։
20-րդ դարի վերջին ԽՍՀՄ միասնական ժողովրդատնտեսական համալիրի կազլալուծումից հետո, երբ նրա կազմում գտնվող հանրապետությունները հատնվեցին տնտեսական մեկուսացման վիճակում, լիովին բացահայտվեցին դրանցից յուրաքանչյուրի տնտեսության թույլ և ուժեղ կողմերը։
Ռուսաստանի տնեսության արդի վիճակը բնութագրող ուժեղ կեղմ է տնտեսության բազմաճյուղայնությունը և արտադրության մեծ ծավալները։
Չկա ժամանակակից տնեսության որևէ բնագավառ, որ Ռուսաստանում լիովին բացակայի։Դրա հետ մեկտեղ, մեծ են տնտեսության հիմնական բնագավառների արտադրանքի ծավալները, որոնք պայմնավորված են մի շարք գործեններով, որոնցից գլխավորներն են՝

․ Բազմապիսի ու հարուստ բնական ռեսուրսների առակյությունը

․համեմտաբար որակյալ աշխատանքային ռեսուրսների առկայությունը ՝ հաշվի առնելով, որ վերջին տարիններին ազատ աշատատեղերի1/5-ը զբաղեցրել են ԱՊՀ-ց և հիմանականում Չինաստանից ներգաղթածները։

․մեծածավալ կապիտալ շինարարությունն ու արդյունաբերության նոր ճյուղերի զարգացումը, որոնք ստեղծում են մեծ պահանջարկ, այսինքն ներքին տարողունակ շուկա։

Այդ գործոնները ապագայում էլ պահպանելու են իրենց ազդեցության ուժը և շարունակելու են դրականորեն ներգործել երկրի տնտեսական զարգացման վրա։

Ռուսաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղն արդյունաբերությունն է։


Այն մի բարդ համալիր է ՝ բաղկացած հարյուրավոր ճյուղային համալիրներից, առանձին ճյուղերից ու ենթաճյուղերից։ Դրանց թվում գլխավորներն են վառելիքա-էներգետիկական, մետալուգիական, մեքենաշինական, քիմիական համալիրները, անտառային և թեթեև արդյունաբերության ճյուղերը։

Ի՞նչ դեր ունի Ռուսաստանը ժամանակակից աշխարհում։

Ռուսաստանի Դաշնությունն աշխարհի հզոր տնտեսություն ունեցող խոշորագույն պետություններից է։ Ռուսաստանը ունի բազմապիսի ու հարուստ բնական ռեսուրսներ։ Ռուսաստանի տնտեսության արդի վիճակը բնութագրող ուժեղ կողմը տնտեսության բազմաճյուղայնությունը և արտադրության մեծ ծավալները։ Ռուսաստանում չկա այդպիսի ռեսուրս, որը ամբողջությամբ բացակայի։

Ռուասաստանի բնկաչություն


Ինչով է բացատրվում Ռուսաստանի բազմազգ լինելը:


Հատկանշական է, որ Ռուսատանը, ունենալով բնակչության բանկան աճի բացասկան ցուցանիշ, աչքի է ընկնում մեխանիկական շարժի դրական ցուցաանիշներովԼԴա նշանակում է , որ բնակչության զանգվածային նրգաղթը գերազանցում է արտագաղթին, և 2011թ․ անցկացված մարդահամարի արդյունքում բնակչոության թվաքանակի մի փոքր ավելացումը պայմանավորված է նաև դրանով։Միաժամանակ վերջին տարիներին ծնելիության խրախուսմանն ուղղված պետական քաղաքականությունը (յուրաքանչյուր երեխայի համար ընտանիքին տրվող միանվախ դրամական նպաստերը, բազմազավակ ընտանինրին անհատույց բնակարանների հատկացումը և այլն) զգալիորեն կրճատեցին բնական աճի բացասական ցուցանիշները։
Մեծ քանակությամբ ռուսներ Ռուսաստան են վերադառնում հետխորհրդային անկախասցած երկրներից ՝ հատկապես Ղազախստանից, Ուզբեկստանից, Ուկրաինայից։Ռուսաստան են գալսի ԱՊՀ երկրների այլ ազգերի ներկայացուցիչները ևս ՝ ուզբեկներ,տաջիկներ, ադրբեջանցիներ, հայեր։Մեծ թիվ են կազմում այլ երկներից ներգաղթող այլազգիները (Չինաստանից, Եթավպիայից,Սոմալիից,Իրաքից)։
Ռուսաստանում նկատելի է նաև արտագաղթի երևույթը։Երկրից հեռանում են գերմանացիները, հրեաները, նաև մեծ թվով ռուսներ։



Ինչպես են ատաջացել Ռուսաստանի խոշոր ագլոմերացիաները:

Խորհրդային տարիներին արդյունաբերության առաջանցիկ զարգացմանը և երկրի ինդուստրացմանը զուգընթաց կառուցվել են բազմաթիվ նոր քաղաքներ, կտրուկ աճել են հին քաղաքների բնակչության թիվը։ Ներկայումս քաղաքներում բնակվում են Ռուսաստանի բնակչության ավելի քան 73%-ը, իսկ խոշոր 1մլն-ից ավելի բնակիչ ունեցող քաղաքների թիվը հասել է 12-ի։ Մի քանի քաղաքների շուրջը ձևավորվել են քաղաքային ագրոմելացիաները։ Այդպիսիք են՝Մոսկվայի, Սանկ-Պետերբուրգի, Նիժնի Նովգորոդի, Սամարայի, Եկատերինբուրգի այլ ագրոմելացիաներ։



Ինչով է բացատրվում Ռուսաստանի բնակչության անհամաչափ բաշխումը:




Էական փոփոխություններ է գրում սեռատարիքային կազմը։ Նոր ծնվածների թվի նվազումը բերում է երիտասարդների տեսակարար կշռի նվազման և բարձր տարիք ունեցողների տեսակարար կշռի ավելացման։ Այդ երևույթը հայտնի է «բնակչության ծերացում» անունով։ Ռուսաստանն աչքի է ընկնում նաև բնակիչների, հատկապես տղամարդկանց կյանքի ոչ բարձր միջին տևողությամբ։Ռուսաստանը աչքի է ընկնում նաև բանկիչների, հատկապես տղամարդկանց, կյանքի որ բարձր միջին տևողությամբ ՝ 66 տարի։Դրա գլխավոր պատճառներն են բնակչության որ բարձր կենսամակարդակը և ալկոհոլի չափազանց շատ օգտագործումը։
Շատ խայտաբղետ է բնակչության ազգային կազմը։
Ռուսաստանի ներկա տարածքում պամականորեն բնակվել են տարբեր ցեղեր, ազգեր ու ժողովուրդներ։Բազազգությունը մշտապես եղել է Ռուսաստանի ներկա տարածքում պատմականորեն բնակվել են տարբեր ցեղեր, ազգեր ու ժողովուրդներ։ ԲԱզմազգությունը մշտապես եղել է Ռուսաստանի բնակչության բնորոշ հատկանիշը։
Ներկայումս Ռուսաստանում բնակվում են ավելի քան 100 ազգերի ու ժողովուրդների ներկայացուցչներ, որոնք իրարից տարբերվում են լոզվով, ապրլեակերպով, սովորույթներով, պատմական ավանդութներիով, ազգային մշակութով, դավանանքով։

Ռուսաստանի դաշնություն


Այլ հղումներ 1 2 3

Ռուսատանի սահմանները

Ի՞նչ դեր ունեն Ռուսաստանի բնական պայմաններն ու բնական ռեսուրսները երկրի զարգացման հարցում։

 Ռուսաստանն առաջի պետություն  է ոչ միայն իր տարածքի մեծությամբ, այլ նաև բնակլիմայական պայմանների և ռեսուրսների բազմազանությամբ։ Ռուսաստանն աշխարհի խոշորագույն պետությունն է  և զբաղեցնում է երկրագնդի ցամաքային տարածքի 1/8-ը։ Բնակչության թվով 9-րդն է աշխարհում․Ռուսաստանն աշխարհի տասներկուերորդ խոշորագույն տնտեսությունն ունեցող երկիրն է, իսկ ըստ ՀՆԱ-ի ցուցանիշի՝ վեցերորդը։ Հանքային և էներգետիկ հսկայածավալ ռեսուրսների պաշարներով այս երկիրը խոշորագույնն է աշխարհում և համարվում է նավթի և բնական գազի առաջատար արտադրողներից մեկը։ Ռուսաստանի Դաշնությունը համաշխարհային հինգ միջուկային տերություններից է, որը տարածաշրջանային ուժ լինելուց բացի նաև պոտենցիալ գերտերություն է։Բազմազան են նախ և առաջ մակերևույթի ձևերը։ Իրենց մեծությամբ առանձնանում են Արևելաեվրոպական կամ Ռուսական հարթավայրը, Արևմտասիբիրական դատշավայրը, Մերձկասպյան ցածրավայրը և Միջինսիբիրական սարահարթը, տարբեր բարձրության հզոր լեռնաշղթաներ ու ընդարձակ բարձրավանդակներ, որոնց կարելի է հանդիպել Ռուսաստանի անծայրածի տարածքում։ Ռուսաստանն ունի բազմազան բնակլիմայական պայմաններ, որը պայմանավորված է կլիմայից, տարծքից։Ռուսաստան աշխարհում առաջինից երրորդ տեղը զբաղեցնում է երկաթաքարի, կալիումական աղերի, բնական գազի, անտառաթայտի և ջրաէներգետիկական ռեսուրսներով։ Բնական ռեսուրսների մեծ մասը տեղաբաշխված է երկրի Արևելյան մասում, Սիբիրում և Հեռավոր Արևելքում։ Դա էլ հանգեցնում է ռեսուրսներ արևելքից արևմուտք փապադրման խնդիրը։ Ռուսաստանը շատ հարուստ է նար գունավոր մետաղներով։ Տնտեսական մեծ արժեք են ներկայացնում պղնձի, նիկելի, ցինկի, անագի և ոսկու պաշարները։ 

Ուրվագծայի քարտեզի վրա նշել Ռուսաստանի հարևան պետությունները, ափերը ողողողջրային ավազանները:




Ռուսաստանի Դաշնությունը սահմանակցում է տասնութ պետությունների ու այդ չափանիշով ևս զբաղեցնելով առաջին տեղը։ Մասնավորապես՝ ցամաքային սահման ունի Նորվեգիայի, Ֆինլանդիայի, Էստոնիայի, Լատվիայի, Լիտվայի, Լեհաստանի (Կալինինգրադի երկրամասով), Բելառուսի, Ուկրաինայի, Վրաստանի, Ադրբեջանական Հանրապետության, Ղազախստանի, Չինաստանի, Մոնղոլիայի և Հյուսիսային Կորեայի հետ։ Օխոտի ծովով սահմանակցում է Ճապոնիային, իսկ Բերինգի նեղուցով՝ ԱՄՆ-ի Ալյասկա նահանգին[11]։ Որպես իրեն սահմանակից երկիր Ռուսաստանը ճանաչում է նաև իրավականորեն Վրաստանի մաս կազմող Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի հանրապետություններին, որոնք անկախություն են ստացել 2008 թվականի ռուս-վրացական պատերազմի արդյունքում, սակայն մինչ օրս միջազգային ճանաչում չունեն։


Ժողովրդական ցուցանիշներ՝

Հարավային Եվրոպա

Դասի հղումը

Բնութագրեք Հարավային Եվրոպայի աշխարհագրական դիրը, ինչպե՞ս է այն փոխվել ժամանակի ընթացքում:

Հարավային Եվրոպայի ֆիզիկաաշխարհագրական առումով ընդգրկվում է Պիրենեյան, Ապենինյան, Բալկանյան թերակղզիները և Միջերկրական ծովի բազմաթիվ կղզիներ։Այժմ Հարավյին Եվրոպայի մաս են կազմում նախկին Հարավսլավիայի կազմալուծման հետևանքով առաջացած երկները՝ Սերբիան, Հթրթիան, Սլովենիան, Մակեոդոնիան, Բոսնիան և Հերցեգովիանան, Մոնտենեգրոն։Դա Եվրոպայի ամենամծ թվով 16 պետություններ ունեցող տարածաշրջանն է ՝ 1,3մլն քառ․ կմ տարածոքվ և 150մլն բնակչությամբ։Քանի որ երկրների մեծ մասը գտնվում է Միջերկրական ծովի ավազում, որոշ աշխարհագետներ այս տարածաշրանն անվանում են նաև Միջերկածովյան Եվրոպա։
Միջերկարական ծովն աշխարհի ամենախոշոր ներցամաքային ծովն է 2,5 մլն քառ․ կմ որն արդի ժամանակներում որ այնքան բաժանում, որքան միավորում է Եվրոպա, Ասիա և Աֆրիկա աշխարհամաերը։Այն Ջիբրալթարի նեղուցով կապվում է Ատլանտյան օվկիանոսին, Դարդանելի նողուցով՝ Մարմարա ծովին,ապա Բոսֆորի նեղուցով ՝ Սև ծովին իսկ Սուեզի ջրանցքով՝ նաև Կարիր ծովին ու Հնդկական օվկիանոսին։
Թեև ժամանակի ընթացքում աշխարհագրական դիրքը փոփոխվել է, բաց միշտ էլ բարենպաստ է եղել տարածաշրջանի երկրների զարգացման համար, հատկապես հին ժամանակներում։Հարավային Եվրոապան մետ էր Եգիպոյին, Ֆյունիկիային և հին աշխարհի այլ հզոր երկրների, որոնք հետ տնտեսական և մշակութային կապեր հաստատելը նպաստեց տարածաշրջանի այնպիսի երկրների զարգացմանը և հզորացմանը, ինչպիսիք էին Հունաստանը, Հռոմը, Բյուզանդիան,Իսպանիան, Պորտուգալիան։
Աշխարհագրական մեծ հայտնագործությունների ժամանակաշրջանում Հարավային Եվրոպայի երկները ինչպիսիք են՝ Իսպանիա, Իտալիա,Պորտուգալիա, նրանք եղել են աշխարհակալ ծովային տերություններ, սակայն հետագայում, զրկելով գաղութներից, կորցրել են նախկին նշանակությոնը։
Աշխարհագրական մեծ հայտնագործությունների ժամանակաշրջանում Հարավային Եվրոպայի երկրները Իսպանիա, Իտալիա, Պորտուգալիան եղել են աշխարհակալ ծովային տերությունները, սակայն հետագայում զրկելով գազութներից, կորցրել են նախկին նշանակությունը։
Ներկայումս ևս Հարավային Եվրոօայի ծովային աշխարհագրական դիրքն ունի մեծ կարևորություն։Այստեղով են անցնում Եվրոպայից դեպի աշխարհի այլ տարածաշրջաններ տանող ծովային ուղիները։Հարավային Եվրոպան միջին դիրք է զբաղեցնում Հյուսիսային Աֆրիկայի, Մերձավոր Արևելքի, Արևմտյան և Արևելյան Եվրոպայի միջև։

Որո՞նք են Հարավային Եվրոպայի երկրների տնտեսոությունների զարգացած ճյուղերը


Հարավային Եվրոպայում զարգացած է բուսաբուծությունը, զբոսաշրջությունը և գյուղատնտեսությունը:

Գյուղատնտեսություն – Արտադրվում են ձիթապտուղ, խաղող, բանջարեղեն, մրգեր։

Արտադրական արդյունաբերությունը ընդգրկում է իր մեջ ավտոմեքենաների, էլեկտրոնիկայի, տեքստիլի և այլ ապրանքների արտադրություն։

Հարավային Եվրոպան աշխարհի զբոսաշրջության և հանգստի խոշոր շրջաններից է:Տարածաշրջանը գրավում է բազմաթիվ զբոսաշրջիկների իր գեղեցիկ լողափերի, պատմական վայրերի և մշակութային իրադարձությունների շնորհիվ:

Հարավային Եվրոպայի ընդերքը հարոսւտ չէ օգտակար հանածոններով։



Հարավարևմտյան Եվրոպա

Պետություններ, որոնք գտնվում են Հարավային Եվրոպայի հարավարևմտյան սահմանների ներսում.

Հարավ-կենտրոնական Եվրոպա

Պետություններ, որոնք գտնվում են Հարավային Եվրոպայի կենտրոնական սահմանների ներսում.

Հարավարևելյան Եվրոպա

Պետություններ, որոնք գտնվում են Հարավային Եվրոպայի արևելյան սահմանների ներսում՝ Բալկանյան թերակղզու վրա.

Կղզի-պետություններ

Խոշոր կղզիներ

Իտալիա


Դասի հղումը 

 Այլ հղումներ 1234

Նշել Իտալիայի աշխարհագրական դիրքի առավելություններն ու թերությունները:

Նկարագիր՝

Ցամաքային հատվածով Իտալիան սահմանակից է ՝ Ֆրանսիային,Ավստրիայի, Շվեցարիային և Գովենիային։Իտալիա ափագծերի մեծ մասը ծովային ափագծեր են։

Բնութագիրը՝

Իտալիան ունի բավականին հարմար աշխարհագրական դիրք, որը իրեն պատմկանորեն օգնել է գտնվել ամենաակտիվ քաղաքակրթություններից մեկը կենտրոնական հատվածում՝
Հարավային Եվրոպայի ուղիղ կենտրոնում, բացի դրանից ունենելով բազմաթիվ տեղերից դեպի ծովեր, Իտալիան հնագույն ժամանակներից հնարավորություն է ունեցել զարգացնել առևտուրը, հիմնականում նա օգտագործում է նաև այսօր լինելով Միջերկրական ծովի կարևոր նավահանգիստներից մեկը։Մասնավորապես Իտալիա մի քանի նավահանգիստներ ինչպիսիք են ՝ Ջենովա,Պալեռմո, Միապոլո , նրանք հսկայական դեր են խաղացել տարբեր ժամանակահատվածներում։Մի փոքր Իտալիայի նավահանգիստների դերը պակասել է, երբ որ կառուցվել է Սուեզի ջրանցքը, Սուեզի ջրանցքը կառուցելու ընթացքում, արդեն այլընտրանքային ճանապարհով, օրինակ ՝ Սև ծովից հնարավորություն կար հասնել միանգամից Աֆրիկայի հատվածը։Բայց դրա փոխարեն արդեն Հյուսիսային Եվրոպայից արդեն Միջերկրական ծովով նավերն էին անցնում դեպի Աֆրիկա։
Իտալիա դիրքի մյուս թերությունն է, որ ժամանակին եղել է Հանրապետություն իր հարևանների հետ լեռնային սահմանն է, նաև պատմականորեն Իտալիան հյուսիսից գրավելն արդեն ավելի դժվար է եղել ցամաքային ճանապարհներով։

Պատմական ակնարկ
Պատմության մեջ 2 անգամ է եղել, որբ զորքերը Հյուսիսից կարողացել են հասնել Իտալիա, առաջին անգամ դա եղել Կարաղենցի զորավար ՝ Հանի Բալը, բայց նա Ալտերը անցնելուց զորքի կես մասը կորցրել է և երկրորդ դեպքում եղել է ՝ Ռուս զորավար՝ Սուվուրով, նա չէր ներխուժում Իտալիա այլ Նապոլեոնի հետ կռիվներ և այլն։

Ծովային առումներ Իտալիան շարունակում է պահպանել իր բավականին լավ աշխարհագրական դիրքը։

Նշել Իտալիայի բնական պայմանների առավելություններն ու թերությունները:

Իտալիայի բնական պայմանների գլխավոր առավելությունը տարածքի մեծ լեռնային մասն է։  Իտալիան ունի բարենպաստ կլիմա, զարգացած է բուսաբուծությունը, ունի ջրային ավազաններ։

Իսկ թերություններից կարող եմ նշել, որ Իտալիան աղքատ է օգտակար հանածոների պաշարներով, Իտալիան անձրևոտ երկիր չէ, այսինքն հնարավոր է, որ տուժի բնությունը։

Ի՞նչ դեր ունի Իտալիան ժամանակակից աշխարհում:

Նախ սկսենք նրանից, որ Իտալիան աշխարհում զբաղեցնում է 7-րդ տեղը ազգային հարստությունների ցուցանիշով։

Իտալիայի տնտեսությունը երրորդն է Եվրոգոտում և ութերորդը աշխարհում: 

Այն ունի մադու զարգացվածության բարձր աստիճան և երկրում մարդու կյանքի միջին տևողությամբ վեցերորդն է աշխարհում։Իտալիայում զարգացած է սպասարկման ոլորտը, քիմիական արտադրությունը, մեքենաշինությունը։ Իտալիայում նաև զարգացած է տուրիզմը։

Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել Իտալիայի հարևան պետությունները, ափերը ողողող ջրային ավազանները, արդյունաբերական խոշոր կենտրոնները:

Գերմանիա


Դասի հղումը

Այլ հղումներ 1 23

Նշել Գերմանիայի աշխարհագրական դիրքի առավելություններն ու թերությունները:

Առավելություններ՝

Գերմանիայի աշխարհագրական դիրքի առանձնահատկությունն այն է, որ գտնվում է Եվրոպայի կենտրոնում։ Դրա հետևանքով էլ այստեղ են հատվում, մի կողմից, Եվրոպայի արևմտյան ու արևելյան, մյուս կողմից՝ Միջերկաճովյան և Սկանդինավյան շրջանները միմյանց կապող ցամաքային, ջրային, օդային և խողովակաշարային կարևոր ուղղիները և միմիանց կապող կարևորն ճանապարհները։

Թերություն՝

Բոլոր իրադարձություների կենտորունում գտնվում է Գերմանիան և ըստ դրա պատերազմները լինում են հենց Գերմանիայում։

Նշել Գերմանիայի տնտեսության զարգացման նախադրյալները:

Գերմանիայի տնտեսության զարգացման նախադրյալներ են բնական ռեսուրսները, արտաքին տնտեսական կապերը և բերի հողերը:

Ի՞նչ դեր ունի Գերմանիան ժամանակակից աշխարհում:

Գերմանիան Արևմտյան Եվրոպայի տնտեսապես ամենահզոր և բնակչության թվով ամենամեծ պետությունն է, <<Մեծ ութնյակի>> երկրներից մեկը։ Մեծ է նրա ազդեթությունը ոչ միայն Եվրոպայի, այլ նաև համաշխարհային տնտեսության և աշխարհաքաղաքականության վրա։

Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել Գերմանիայի հարևան պետությունները, ափերը ողողող ջրային ավազանները:



Ֆրանսիա

Դասի հղումը

Բնութագրել Ֆրանսիայի աշխարհագրական դիրքը: 

Ֆրանսիան գտնվում է եվրոպայի ծայր արևմուտքում և ունի շատ հարմար տնտեսաաշխարհագրական դիրք։Աշխարհագրական դիրքի բնորոշ գծերն են։

Ա)Նա ունի հարմար հարևաննային դիրք։Նրա բոլոր հարևնները Եվրամիության անդամներ են և զարգացած են։

բ)Երկու անգամ ավելի երկար ծովային սահմանները, քան ցամաքայինը։Ատլանտյան օվկիանոսի և նրա մասը կազմող Միջերկրական ծովի հետ սահմանակցումը հնարավորթություն է տալիս ատիվ մասնակցություն ունենալ համաշխարհային ծովային առևտրին։

գ)Տարանցիկ իրքը, քանի որ այսստեղով են անցնում Միջերկրական ծովից դեպի Հյուսիսային ծով և իսպանիայից դեպի Իտալիա ու Եվրոպայի այլ երկրներ անցնող կարևոր ճանապարհները։


Որո՞նք են ֆրանսիայի տնտեսության զարգացման նախադրյալները։

Հարմար տնտեսաշխարհագրական դիրքը, մակերևույթի համեմատաբար հարթ բնույթը, բարենսպաստ կլիմայական պայմանները և տարբեր բնական ռեսուրսների (հողային, ջրային,մետաղային ) առկայությունը լավ նախարդյալներ են տնտեսության տարբեր ճյուղերի զարգացման համար։Ֆրանսիայի մակերևույթը բազմազան է։Հարթավայրերը տարածված են երկրի հյուսիսում և արևմուտքում։Իսկ հարավում և հարավ-արևելքում հին ու քայքայված Կենտրոնական Զանգվածն է և երիտասարդ Պիրենեյան ու Ալպյան լեռները։
Ֆրանսիայի վառելիքային ռեսուրսները (նավթ,գազ,քարածուխ) աննշան են։Օգտակար հանածոներից հայտնի են Լոթարիգայի երկաթի, Էլզասի կալիումական աղերի, Ռոն գետի ստորին ավազանի բոքսիստեռների հանքային վայրերը,Կենտրոնական Զանգվածի ուրանի պաշարները։Կան հանքային աղբյուրներ Օվերնի շրջանում, որտեղ ստեղված են հանգստյան տներ ու առողջարարներ։Ֆրանսիայի համեմատաբար խոնավ և մեղմ կլիման բարենպաստ նախադրալներ է ստեծում բարեխան գոտու բոլոր մշակաբույսերի, իսկ հարավային մասում ՝ նաև մերձարևադարձային գուտու մշակաբույսերի (ձիթապտուղ, ցիտրուսներ և այլն) աճեցման համար։

Ի՞նչ դեր ունի Ֆրանսիան ժամանակակից աշխարհում և տարածաշրջանում:

Ֆրանսիան Եվրոպայի և աշխարհի,քաղաքական տնտեսական և մշակութային կյանքում մեծ դերակատարում ունեցող երկրներից է։
Ֆրանսիան Եվրամիության և Եվրոպական խորհդրի հիմնադիրներից է։ Ֆրանսիական Ստրասբուրգ քաղաքում գտնվում են Եվրախորհրդարանը և Եվրոպական խորհրդը։ Ֆրանսիան բնապահպանության համար պայքարող առաջատար երկրներից է։Ֆրանսիայի արդյունաբերության առաջատար ճյուղերն են ՝ էներգետիկա, մեքենաշինությունը և քիմիական արդյունաբերությունը։

Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել, Ֆրանսիայի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները: 


Մեծ Բրիտանիա

Դասի հղումը 

Բնութագրել Մեծ Բրիտանիայի աշխարհագրական դիրքը:


Մեծ Բրիտանիան ունի շատ հարամար տնտեսաաշխարհագրական դիրք;մայրցամաքից բաժանվում է Հյուսիսային ծովով,Լա Մանշ, և Պա Դե կալե նեղուցներով։Այս հանգամանքը նախկինում մեծ Բրտիանիայի համար ունեցել է դրական նշանակություն՝ երկիրը պաշտպանելով օտարերկրա նվաճումներից։Ամենակարճ հեռավորությունը մայրցամաքից 33կմ է, այստեղ նեղուցի տակով փորված ստորերկյա երկաթուղային և ավտոմոբիլային թունել, որը կղզին կապում է մայրցամաքին։
Մեծ Բրիտանիայի ռլիֆը հիմնականում հարթ է։

Մեծ Բրիտանիայի թերությունն է ՝ կոմունիկացիան, քանի որ նրա միակ ցամաքային կապը Լա Մանշն է, իսկ օդային ճանապարհով առևտուրը թանկ է
։

Առաջին ուրվագծային քարտեզի վրա նշել Մեծ Բրիտանիայի ափերը ողողող ջրային ավազաններն ու հարևան պետությունները: 



Որո՞նք են Մեծ Բրիտանիայի զարգացման նախադրյալները։

Մեծ Բրիտանիայի ռելիեֆը հիմնականում հարթ է, իսկ հյուսիսային ՝ Շոտլանդիայի ոչ բարձր լեռները չեն խոչընդոտում տնտեսական զարգացմանը։ Մեծ Բրիտանիան ողջ Եվրապայի այն եզակի երկրներից է, որը նավթով, գազով և քարածխով, կարող է բավարարել սեփական պահանջները։

Որո՞նք են Մեծ Բրիտանիայի տնտեսության ամենազարգացած ճյուղերը: 

Մեծ Բրիտանիայում ամենազարգածաց ճյուղերից է սպասարկման ոլորտը։

Մեծ Բրիտանիան առաջինն է թևակոխել արդյունաբերական հեղածրջման փուլը ուստի և համարվում է <<արդյունաբերական հեղածարջման հայրենիքը>>։

Արդյունաբերությունը տնտեսության ավանդակ և առանցքային ճյուղն է ,որը տալիս երկրի ամբողջ արտահանության շուրջ 90 տոկոսը։Պատմական երկարատև զարգացման ընթացքում արդյունաբերության կառուցվածքը նույնիսկ ենթարկվել է զգալի փոփոխությունների։

Բացի Արդյունաբերություն նաև զարգացած են գյուղատնտեսությունը, մեքենաշինություն և ծառայություն․․

Ի՞նչ դեր ունի Մեծ Բրիտանիան ժամանակակից աշխարհում: 

Մեծ Բրիտանիան առաջինն է թևակոխել արդյունաբերական հեղածրջման փուլը ուստի և համարվում է <<արդյունաբերական հեղածարջման հայրենիքը>>։Այս երկրում է են կառուցվել առաջին երկաթուղին, ստեղծվել առաջին շոգեքարշը (1825թ․)։

Երկրորդ ուրվագծային քարտեզի վրա նշել Մեծ Բրիտանիայի խոշոր քաղաքները: