ժամավաճառ լինել – իզուր ժամանակ վատնել 2.երեսից կախվել – թախանձել 3.արյունը ջուր դառնալ – սահմռկել 4.աչքերը փակել – ժպտալ- սա սխալ է 5. աչքը ջուր կտրել – կարոտով, անհամբերությամբ սպասել 6. անձյուն ձմեռ – անճարակ մարդ 7. գլխարկը գետնովը տալ – նորաձև հագնվել 8. գլխին տալ — ուրախանալ
Վերաբերական կոչվում են այն բառերը, որոնք արտահայտում են խոսողի վերաբերմունքը և երանգավորում են նախադասությունը կամ որևէ անդամ։ Ըստ իրենց արտահայտած վերաբերմունքային իմաստի վերաբերականները լինում են․
հաստատական
գնահատողական
ժխտական
սաստկական
երկբայական
սահմանափակման
կամային 8.զիջական Հաստատական վերաբերականներ։ Արտահայտում են խոսողի հաստատական վերաբերմունքը գործողության կամ եղելության նկատմամբ։ Հաստատական վերաբերականներն են՝ այո՛, արդարև, անշո՛ւշտ, իհարկե, իրավ, անպատճառ, անկասկած, անտարակույս, անպայման, իրոք, իրոք որ, իսկապես որ, հարկավ, հիրավի, իսկևիսկ։ Հաստատական երանգ են արտահայտում նաև որոշ կապակցություններ՝ առանց այլևայլության, ինչ էլ լինի, ինչ գնով էլ լինի, ինչպես չէ, Գնահատողական վերաբերականներ: Արտահայտում են խոսողի խրախուսական, հավանության, զղջման կամ կարեկցական վերաբերմունքը գործողության կամ եղելության նկատմամբ։ Գնահատողական վերաբերականներն են՝ բարեբախտաբար, դժբախտաբար, ցավոք, տարաբախտաբար, ախր, չէ որ։ Ժխտական վերաբերականներ: Ոչ պատասխանական բառը և չէ ժխտական բայը գործածվելով ժխտական նախադասության հետ, շեշտում են ժխտումը և դառնում ժխտական վերաբերականներ։ Սաստկական վերաբերականներ: Դրվելով նախադասության այս կամ այն անդամի վրա՝ սաստկական վերաբերականները շեշտում, սաստկական երանգ են հաղորդում նրան։ Սաստկական վերաբերականներն են՝ անգամ, էլ, ևեթ, հենց , մանավանդ, նամանավանդ, նույնիսկ, մինչև իսկ, մինչև անգամ։ Երկբայական վերաբերականներ: Արտահայտում են խոսողի երկբայական, այսինքն թվացող կամ հավանական վերաբերմունքը եղելության կամ գործողության նկատմամբ։ Երկբայական վերաբերականներն են՝ արդյոք, ասես, ասես թե, գուցե, միգուցե, դիցուք, դիցուք թե, երևի, թերևս, կարծեմ, կարծես, կարծես թե, իբր, իբր թե, իբր(և) թե, չլինի, չլինի թե և այլն։ Սահմանափակման վերաբերականներ: Դրվելով նախադասության այս կամ այն անդամի վրա՝ սահմանափակման վերաբերականները առանձնացնում, սահմանազատում են նրան։ Սահմանափակման վերաբերականներն են գոնե, գեթ, լոկ, սոսկ, թեկուզ, միայն, միայն թե, միմիայն։ Կամային՝ թող, ապա, հապա, մի և այլն. Զիջական՝ ի դեպ, իմիջիայլոց, համենայն դեպս, այնուամենայնիվ, այսուհանդերձ և այլն։ Ցուցական` ահա, ահավասիկ:
Վերաբերականները նախադասության անդամ չեն համարվում։
Վերաբերականներն առանձին հնչերանգով անջատվում են նախադասության անդամներից ստորակետով։ Օրինակ՝ Վարպետը, անշուշտ, ոսկի ձեռքեր ուներ: Արմենը, իմիջիայլոց, լավ երաժիշտ է;
Խոսողի հարցական վերաբերմունքն արտահայտող երկբայական վերաբերականների վրա դրվում է հարցական նշան։ Օր.՝ Չէ՞ որ կյանքում չհասկացավ ոչ ոք մեզ: (Ե. Չ.)
Առաջադրանք: 1.Վերաբերականները խմբավորե՛լ ըստ տեսակների։
2. Կազմել նախադասություններ` գործածելով անկասկած, նույնիսկ, այնուամենայնիվ, կարծես թե, ցավոք, իրոք, մանավանդ, միմիայն վերաբերականները:
1․Ես անկասկած կկատարեմ առաջադրանքները։ 2․Նույնիսկ դու ունես համակարգիչ։ 3․Այնուամենայնիվ չպետք է գնալ այդ քայլին։ 4․Կարծես թե դու սխալվում ես։ 5․Ցավոք, բայց մենք ընկերութուն չենք կարող անել։ 6․Իրոք դու սխալ քայլ արեցիր։ 7․Մանավանդ ինքը, շատ սիրուն էր։ 8․Միմիայն դու կարող ես ինձ հանել այս վիճակից։
3.Բառաշարքում գտնել իմաստով իրար մոտ վերաբերականները:
Once upon a time, there was a Kingdom. The king there only had one leg and one eye, but he was very intelligent and kind. Everyone in his kingdom lived a happy and a healthy life because of their king. One day the king was walking through the palace hallway and saw the portraits of his ancestors. He thought that one day his children will walk in the same hallway and remember all the ancestors through these portraits.
But, the king did not have his portrait painted. Due to his physical disabilities, he wasn’t sure how his painting would turn out. So he invited many famous painters from his and other kingdoms to the court. The king then announced that he wants a beautiful portrait made of himself to be placed in the palace. Any painter who can carry out this should come forward. He will be rewarded based on how the painting turns up.
All of the painters began to think that the king only has one leg and one eye. How can his picture be made very beautiful? It is not possible and if the picture does not turn out to look beautiful then the king will get angry and punish them. So one by one, all started to make excuses and politely declined to make a painting of the king.
But suddenly one painter raised his hand and said that I will make a very beautiful portrait of you which you will surely like. The king became happy hearing that and other painters got curious. The king gave him the permission and the painter started drawing the portrait. He then filled the drawing with paints. Finally, after taking a long time, he said that the portrait was ready!
All of the courtiers, other painters were curious and nervous thinking, How can the painter make the king’s portrait beautiful because the king is physically disabled? What if the king didn’t like the painting and gets angry? But when the painter presented the portrait, everyone in the court, including the king, left stunned.
The painter made a portrait in which the king was sitting on the horse, on the one-leg side, holding his bow and aiming the arrow with his one eye closed. The king was very pleased to see that the painter has made a beautiful portrait by cleverly hiding the king’s disabilities. The King gave him a great reward.
Moral: We should always think positive of others and ignore their deficiencies. We should learn to focus on the good things instead of trying to hide weaknesses. If we think and approach positively even in a negative situation, then we will be able to solve our problems more efficiently.
По мнению британских исследователей, за сигарету человек берется либо чтобы «разогнать» неприятные эмоции, либо ради удовольствия, либо для повышения собственной самооценки. А девушки придумали себе еще две дополнительные причины: они считают, что курение помогает сбросить вес и создает романтический соблазнительный образ. Давайте думать в месте, но например когда я говорю отцу что пожалуйста не надо курить , он говорит. -Я знаю что не надо курить, но это у меня уже привычка, я не могу не курть. Когда кому то спрашиваю все вот так отвечают.Но говорят что у всех другое мнения по этому поводу. В настоящее время в мире от заболеваний, связанных с курением табака каждые 6 секунд умирает один человек, а ежегодно по этой причине умирают около 5 миллионов человек. Каждая выкуренная сигарета сокращает жизнь человека на 14 минут. Пожалуйста не надо курить, вы сокращте ваши жизни.
Стр 19 ,, Курящий человек никогда не будет старым,,
Триста лет назад в Россию привезли табак. Вокруг человека, привезшего табак, собралась большая толпа. Это были крестьяне, никогда не видевшие табака. Человек, продававший табак, кричал: – Покупайте чудесные листья, помогающие человеку от всех болезней! К толпе, собравшейся вокруг торговца, подошел старик и сказал: – Эти листья приносят человеку и другую пользу: курящего человека никогда не укусит собака, в дом курящего человека никогда не войдет вор, курящий человек никогда не будет старым. Торговец обрадовался словам старика и попросил объяснить их, и старик объяснил: – Курящего человека никогда не укусит собака, потому что курящий человек скоро станет больным и будет ходить с палкой, а собаки боятся палки. В дом курящего человека никогда не войдет вор, потому что курящий человек всю ночь будет кашлять. И курящий человек никогда не будет старым, потому что умрет в молодости. Крестьяне услышали о такой «пользе» и отказались покупать табак.
Ներկայացնել կապը այս անձանց , հասկացությունների հետ Գրիգոր Լուսավորիչ, Հռիփսիմյաց կույսեր, քրիստոնեություն:
Հռոմեացինները հետապնդումներից փախչլու համար գալիս են Հայաստան և Հռիփսիմեն էլ է գալիս։Տրդատ III-ը սիրահարվում է, բայց Հռիփսիմեն մերժում է նրան։Այդ դարդից, որ մերժել է նրան, Տրդատը հիվանդնաում է և իր քույրը երազի մեջ տեսնում է, որ իր եղբորը և մոյւս հիվանդ մարդկանց կարող է օգնել միայն Գրիգոր լուսավորիչը։Նա քարոզ է կարդում, աղոթում է սովորեցնում է հավատալ աստծուն և այդպես Տրդատը լավանում է և ասում է, որ Հայերի կրոնը ընդունված է արդեն ինչպես՝ Քրիստոնեություն։
Ներկայացնել Մծբինի պայմանագրի նշանակությունը հայերի համար:
Այս պայմանագրով Հայաստանը պետք է ազատեին Պարթևներից, քանի որ նրանք դարձել էին իբրև տիրակալներ։297 թ․ Ներսես Պարթևի արքայից արքա բանակը կարծես թե փլուզվեց։Եվ նա հուսահատվեց։Սուսաննա արքան օգտնելով այդ իրավիճակից և շտապեց Մծբնիում պայմանագիր կնքել, որպեսզի նրանք հաշտվեին։Եվ այդ պայմանագրի շնորհիվ մենք Հայերս 40 տարի ապրեցինք խաղաղ։
Անահիտ Տիգրանյան 