Վան թագավորության մասին

Վան թագավորության մասին

Սկսվում է Ք.ա. IX դարում, Արամե արքայի օրոք:
Թագավորության հիմնադիր արքա է հիշատակվում Արամեն, որը կառավարել է մ․թ․ա 860-840 թվականներին։ Նրա մասին տեղեկություններ են պահպանվել Ասորեստանի Սալմանասար Գ թագավորի (մ.թ.ա. 859-824) արձանագրություններում։Արամե, Վանի թագավորության հիմնադիր առաջին արքան մ.թ.ա. 859-մ.թ.ա. 840 թվականներին։
Մ. թ. ա. 830-ական թթ-ին Սարդուրի Ա-ն (մ. թ. ա. մոտ 835-825) հիմնադրել է Տուշպա (Տոսպ, Վան) մայրաքաղաքը, որի շուրջը կազմավորվել է Վանի համա­հայկական թագավորությունը:
Արդեն այդ ժամանակ Ուրարտուն ուներ հզոր բանակ, ամրացված քաղաքներ, որոնցից հայտնի են երկուսը` Արծաշկուն և Սուգունիան:

Պետության կազմավորումն ավրատվեց IX դարի վերջին` Սարդուրի I, Իշպուինի և Մենուա արքաների օրոք, որոնք իրագործեցին պետականության հիմքը կազմող բարեփոխումների մի ամփոփ ծրագիր: Դրանց արդյունքում երկիրն ստացավ պետական գրավոր խոսք` ուրարտերենը,    մայրաքաղաքը սահմանվեց Տուշպան, հետագայի Վանը, որն ամրացվեց հզոր պարիսպներով, կառուցապատվեց և դարձավ Հայկական լեռնաշխարհի հոգևոր, մշակութային ու քաղաքական կարևոր կենտրոնը: Ձևավորվեց պետական կրոնը և պանթեոնը, որի մեջ ընդգրկված էին տարածաշրջանի բոլոր քաղաք-պետությունների, իշխանությունների և ցեղապետությունների գլխավոր աստվածներն ու աստվածուհիները: Երկիրն ունեցավ նաև օրացույց, չափ ու կշռի ստանդարտներ, ըստ զորատեսակների կարգավորված և երկաթե զենքերով զինված բանակ: Կարգավորվեցին սոցիալական հարաբերությունները, հողին տիրապետելու իրավունքներն ու սկզբունքները:

Թուրքական կառավարության կողմից հովանավորվող թուրք գաղափարախոս Ահմեդ Վեֆան իր «Ճշմարտությունը հայերի մասին» աշխատության մեջ անդրադառնում է նաև Վանի թագավորության թեմատիկային՝ հայերին մեղադրելով «ուրարտացիների ցեղասպանության» մեջ։ Նա, մասնավորապես, ակնարկում է, որ Ադոլֆ Հիտլերը 1939 թվականին, խոսելով հայերի կոտորածների մասին, իբր նկատի է ունեցել ոչ թե թուրքերի կողմից հայերին սպանելու փաստը, այլ հայերի կողմից «ուրարտացիներին ցեղասպանության» ենթարկելը։ 

Թվարկել Վանի թագավորության հզորացման պատճառները։
Ասորեստացիների հարձակումը ավելացավ և դրա համար նրանք մի խումբ դարձան և այդ միասնականությունից ավելի ուժեղացան և կարողացան հաղթել թշնամուն։

Համեմատել Սարդուրի Ա, Իշպուինի, Մենուա արքաների գործունեությունը, կառավարման ժամանակաշրջանը։

Իշպուին- Իշպուինիի անունով պահպանված սեպաձև արձանագրությունները պատմում են նրա հաղթական արշավանքների, թագավորության սահմանների ընդարձակման ու ամրապնդման մասին։

Մենուա-Կենտրոնական և ծայրամասային մարզերում՝ Վանա լճի շրջակայքում, Արածանիի և Արաքսի վերին հոսանքներում, Կարինի (Էրզրումի) դաշտում Մենուան կառուցել է բազմաթիվ ամրոցներ (ինչպես նաև տաճարներ)։ Դա հնարավորություն է տվել ապահովելու պետության անվտանգությունը, հաստատվելու նվաճված երկրներում և հետագա արշավանքներով գրավելու նոր շրջաններ։

Սարդուրի Ա-Շարունակելով նախորդների՝ Արամեի և իր հոր՝ Լուտիպրիի քաղաքականությունը, հաջողությամբ դիմակայել է Ասորեստանի կողոպտչական արշավանքներին, ընդարձակել և ամրապնդել թագավորության սահմանները։ Գահակալման սկզբնական տարիներին միավորելով Արածանի գետի միջին և ստորին ավազանի «երկրները», արևմտյան սահմանը հասցրել է մինչև Եփրատ գետը։

Իմ կարծիքով ամեն մարդ ունեցել է իր կառավարման ձևը։

Книги

Я очень люблю читать и понятно что, книга в руках держала не один раз. Я никогда не задумалась какими они были раньше, Это мне было очень интересно и поэтому я начала увлекающийся, и потом я поняла что раньше книги были совсем другими.
Например

Каменная китайская книга Шицзин «Книга песен». В ней 305 народных песен и стихотворений различных жанров, созданных в XI—VI вв. до н. э.

Книга на дравидийском языке, одном из самых старых сохранившихся классических языков. Книга написана на пальмовых листьях. Возраст около 2000 лет. Писали тростниковыми палочками. Чернила делали из сажи и сока сахарного тростника.

Книга 10 век. Китай

Самая большая книга. Книгой самых больших размеров признана в мире так называемая «Суперкнига», изданная в 1976 году в американском городке Денвере, штат Колорадо. В ней триста страниц. Весит книга белее 250 килограмм. Её длина и ширина составляют 3,07 и 2,74 метра соответственно. 

Самая маленькая книга. Самая крошечная книга – это книжечка для детей, которая имеет размеры 1х1 мм. Это сказка «Старый король Коул». Она выпущена на бумаге плотностью 22 мм на 1 метр/кв. м. Тираж составил 85 штук. Чтобы переворачивать книжные страницы, понадобится тонкая иголка. Выпустило уникальное издание шотландское издательство «Глениффер пресс».

Моя самая любимая книга это Алиса в стране чудес.

Я люблю книги но сегодня мы уже современные и у нас есть электронные книги может это не так уж плохо, так гораздо легче становится. Например есть человеке которые не могут без книг это их жизнь, я не могу ничего сказать, каждый человек сам решает.

Գործնական աշխատանքներ

Անհրաժեշտ տեղերում լրացնել Ը, ոչ բոլոր բառերում կա Ը:

ա/ ակնբախ, ամենաընդունակ, այլընտրանք,առընթեր, գահընկեց, գիրկընդխառն, գործընկեր, գույնզգույն, երկնչել, զուգընթաց, թրըխկ, լուսնկա, հյուրընկալ, ձեռնտու, մակընթաց: 

բ/ ակնդետ, ամենաընդունելի, անընդմեջ, գործընթաց, դասընկեր, դյուրըմբռնելի, երկնտրանք, թըխկ, խոչնդոտ, կորնթարդ, համընթաց, հատընտիր, մերթընդմերթ, չնկճվել, չրխկոց, վերնձյուղվել: 

գ/ ակնթարթ, ամենաընտիր, անըմբռնելի, անընդունակ, դասընթաց, ինքնստինքյան, համընկնել, ձկնկիթ, մեջընդմեջ, մթնկա, մթնշաղ, նախընտրել, որոտնդոստ, չրըխկ, չմբռնել, սրընթաց, օրստօրե: 

դ/ անակնկալ, անընդունելի, արագընթաց, անընտել, առնչվել, դյուրնթեռնելի, խաղընկեր, խոյընթաց, հետզհետե, մակընթացություն, շըրխկալ, չընդդիմանալ, չընկնել, վերընթաց, քարընկեց, օրընդմեջ: 

Տրված բառերն ըստ հոմանիշության բաժանի՛ր հինգ խմբի: 

 Խոշոր, երկերեսանի, առատ, մեծահռչակ, կեղծավոր, պտղաբեր, երեսպաշտ, վիթխարի, արգավանդ, նշանավոր, շողոքորթ, հանրածանոթ, ահռելի, մեծ, բեղուն, երևելի, խայտաբղետ, ականավոր, բերրի,, բարեբեր, հանրաճանաչ, հսկա, անվանի: 

Խոշոր-ահռելի,մեծ,աժդահա,հսկա,վիթխարի
երկերեսանի-կեղծավոր,երեսպաշտ
առատ-պտղաբեր,վիթխարի,արգավանդ,բեղուն,բերրի,բարեբեր,
կեղծավոր-շողոքորթ,երկերեսանի,երեսպաշտ,
չալպտուրիկ-խայտաբղետ
մածահռչակ-անվանի,հանրաճանաչ,նշանավոր,հանրածանոթ,երևելի,ականավոր

Առածները լրացրո՛ւ ընդգծված բառերի հականիշներով:

Չկա չարիք առանց բարիք:

Ջրի բերածը ջուրը կտանի:

Տերովին տերն է պահել, անտերին գայլն է կերել:

Մտնելուց առաջ միտք արա, թե ոնց դուրս գաս:

Ինչքան գետնի երեսն է, յոթ էնքան գետնի տակը է:

Stories exercises

A. Answer these questions.

1. Did the doctor think, ‘This man has really swallowed a horse’?
   No, he think than ‘This man was a very crazy’
   
2. Why did the nurse give the man an injection?
   The nurse injects the man so that he does not see what the doctor is doing․
   
3. What did Mr. Lloyd see when he woke up?
   He see one horse.
   
4. Why was Mr. Lloyd not happy when he looked at the horse
   more carefully?
   Becouse his horse is white․
   
   

B. Which words in the story on page 12 mean:

1. sick-ill 4. visit-go
   3.5. discovered
2. pleased-help me
   
   

Ǟ. Put the number of the correct sentence under the correct picture.

1. The nurse gave Mr. Lloyd an injection.-3picture
2. The doctor went out into the street.-5 picture
3. Mr. Lloyd said, ‘I feel very ill.’-1picture
4. Mr. Lloyd woke up.-6 picture
5. Mr. Lloyd came into the doctor’s office.-2 picture
6. Mr. Lloyd went to sleep.-4 picture
   
   
   

Առաջադրանքներ,15.Ամբողջ թվերի գումարումը

528.

529.

530.

531.
Ցանկացած թիվ բազմապատկելիս գումարելիս կամ հանելիս զրո, գումարը մնում է նույնը։

532․

(+7)+(+2)=+9
(-18)+(-3)=-15
(+10)+(+15)=+25
-21+-4=-25
-17+-12=-29
-29+-41=79

533.
-3+-9+-5=-17
-1+-20+-8=-29
-11+-7+-12=-30
-9+-9+-10=-28
-21+-3+-18=-42
534.
Լուծում

-3+-8=11աստիճան

1000+1500=2500

536.
-30=-10+-20 -50=-40+-10
-30=-15+-15 -50=-15+-35
-25=-10+-15 -38=-20+-18
-25=-5+-20 -38=-10+-28
-62=-60+-2
-62=-10+-52

537.
-200+-300=-500

538.
+3+-4=-1
(-11)+(+5)=-6
(-10)+(+3)=-7
(+15)+(-6)=+9
(-8)+(+7)=-1
(+31)+(-10)=+21
(-18)+(+7)=-11
(-21)+(+8)=-13
(+19)+(-12)=+7

Museum für Naturkunde

Թանգարանի շենքը կառուցվել է 1852 թվականին։ Թանգարանը կառուցվել է ճարտարապետ Յոհան Մեթսելերի նախագծով։ 1995 թվականին շենքի մոտ կառուցվել է ապակե տաղավար, որը նախագծել է ճարտարապետ Էրիկ վան Էգերաթը։
Թանգարանը ունի նաև խանութ և գրադարան։
Թանգարանի հավաքածուն պարունակում է մոտ 400 000 օբյեկտ։
Բեռլինի ամենահայտնի թանգարանը և, անկասկած, ամենատարածվածներից մեկը Գերմանիայում ՝ տարեկան ավելի քան մեկ միլիոն այցելու: 

Պոտսդամեր հրապարակ

Պոտսդամի հրապարակ կամ Պոտսդամերպլաց (գերմ․՝ Potsdamer Platz), պատմական հրապարակ և մեծ տրանսպորտային հանգույց Բեռլինի կենտրոնում։ Մինչև Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը Պոտսդամի հրապարակը նույնանուն երկաթգծային կայարանի հետ համարվում էր մայրցամաքային Եվրոպայի ամենաաշխույժ հրապարակներից մեկը և քաղաքի քաղաքական, հասարակական և մշակութային կյանքի ամենահայտնի հանդիպման վայրերից մեկը։ 1990 թվականից հետո Պոտսդամի հրապարակը դարձել է վերամիավորված Գերմանիայի մայրաքաղաքի նոր տեսարժան վայրերից մեկը և գրավում է քաղաքի մեծաթիվ հյուրերին։

Covid 19

Քանի որ ես ականատես եղա covid 19 ասված համաճարակին ուզում եմ պատմել, թե ինչի միջով անցանք։Սկզբում համաճարակը միայն Չինաստանում էր և մեզ թվում էր,որ այն շատ հեռու է մեզանից և մեզ չի հասնի, սակայն վիրուսը շատ արագ տեմպերով տարծվում էր ամբողջ աշխարհով մեկ և իհարկե մենք անմասն չմնացինք։Մենք ամենօր հեռուստացույցով նայում էինք լուրերը որպեսզի իմանաինք թե ինչ է սպասվում մեզ։ Իմ մտքով անգամ չէր անցնում, որ ես հեռավար ուսուցման կանցնեմ նույնիսկ չէի էլ պատկերացնում, որ հնարավոր է այդպես կրթվել, սկզբում ավելի հեշտ էր քան ես պատկերացնում էի, բայց հետո ես սկեցի կարոտել դպրոցը,ըկերներիս և իմ առօրյան դպրոցում,որը անփոխարինելի էր։Մենք դուրս չէինք գալիս, չէինք խաղում բակում և կարծես բոլորս մեկուսացած էինք, կամ եթե նույնիսկ դուրս էինք գալիս ապա դիմակով, դա ինձ համար շատ անսովոր էր և դժվար, ոստիկանները քայլում էին և ստուգում էին անցորդներին իսկ ես քայլում էի և հասկանում էի, թե ինչքան դժվար է այդպես ապրելը։Նաև ամեն տեղ մտնելուց պետք է աղտահանես ձեռքերդ և մենք այնքան էինք աղտահանել, որ մեր ձեռքերը չորացել էին այդ նյութերից։Քաղաքում մարդ չկար, երկիրը տխուր էր ինչպես ես, բայց ես հավատս չէի կորցնում և նայում էի առաջ, սպասելով հաջորդ արդեն լիարժեք տարվան։Եվ այդպես եկավ 2021 թ․, բայց մենք դեռ չէինք հաղթահարել համաճարակը, սակայն հետզհետե բացվեցինց դպրոցները, ուսումնական բոլոր հաստատությունները և զվարճանքի վայրերը, բայց միևնույն է էլ ոչինիչ նախկինը չէր։Մինչև օրս էլ վիրուսը չի նահանջում և հիվանդանոցները լի են հիվանդներով և մահացությունները շատ։Հուսով եմ այս պատվաստումները կօգնեն որպեսզի մարդիկ այլևս չմահանան այս չարաբաստիկ վիրուսից, հուսով եմ, որ ապագայում փողոցում պատահական փռշտացող անցորդին ոչ ոք այքան խոժոռ դեմքով չի նայի, այլ հակառակը առողջություն կմաղթեմ։Հուսով եմ այս վիրուսը կնահանջի և մենք կապրենք ինչպես նախկինում։